PROF. DR. YAVUZ ÜNAL
1963 Fatsa / Ordu doğumlu.
Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Hadis Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Hadis Anabilim Dalı Başkanı.
Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi Baş Editörü.
İlahiyat Fakültesi Eğitim ve Araştırma Dernek Baş.
Meridyen Derneği Hadis Veri Tabanı Genel Koordinatörü.
Öğrenim Bilgisi:
1982 yılında Fatsa İmam-Hatip Lisesinden, 1988 yılında da Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesinden mezun oldu. Aynı yıl Mardin İmam Hatip Lisesine meslek dersleri öğretmeni olarak tayin oldu ve bu görevi 2 yıl kadar sürdürdü.
1990 yılında Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Hadis Anabilim Dalına Araştırma Görevlisi olarak kabul edildi.
1993 yılında Cumhuriyet Türkiyesi Hadis Çalışmaları (1920-1992) adlı tez ile yüksek lisansı tamamladı. 1997 yılında Rivayetlerin Hz. Peygamber’e Aidiyetini Tespit ve Değerlendirmede Aklın Rolü adlı tezim ile Doktor unvanı aldı.
1998 yılında Hadis Anabilim Dalında Yrd. Doç. Olarak göreve başladım. 2002 yılında Doçent, 2008 yılında da Profesör unvanı aldı.
İdari Görevleri:
2008-2015 yılları arasında Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kuruluna seçildi. Bu görev süresince Ar-Ge Kurulu Başkanlığı yaptı.
2009 yılında 4. Din Şurasında Genel Sekreter olarak görevlendirildi.
2009-2012 yılları arasında Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanlığı görevini üstlendi.
2013-2016 yılları arasında Ordu Üniversitesi İlahiyat Fakültesine Dekan olarak görevlendirildi.
2014 yılında 5. Din Şurasında Genel Sekreter olarak görevlendirildi.
2016-2017 yıllarında Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı olarak görev üstlendi.
2017-2018 yıllarında Hollanda Din Hizmetleri Müşaviri olarak görev yaptı.
Sosyal Sorumluluk Çalışmaları:
1992 Ensar Vakfı Samsun Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi
2010 (Devam ediyor) İlahiyat Fakültesi Eğitim ve Araştırma Derneği Başkanı
2014- (Devam ediyor) Ordu İlahiyat Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı
2018 Uluslararası Müslüman Topluluklar Dayanışma Vakfı Başkanı
2017-2019 Hollanda Diyanet Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı
Projeler ve Görevleri:
- Konulu Hadis Projesi (Hadislerle İslam), 2006-2013, Genel Koordinatör ve Metin Yazarlığı
- Hadis Veri Tabanı, 2016- (Devam ediyor), Genel Koordinatör
- Rivayetlerin Hz. Peygamber’e Aidiyetini Tespitte Yöntem, Proje Sorumlusu
- Rivayetlerin Güvenilirliğini Etkileyen Bir Unsur Olarak İcazet, Proje Sorumlusu
- İslam Düşüncesinde Sorgulama, Proje Sorumlusu.
- Hadis Metinlerin Oluşumunda Ravilerin Fonksiyonu, Proje Sorumlusu.
- Rivayetlerin Sıhhatini Tespitte İllet ve Şazzın Fonksiyonu, Proje Sorumlusu.
- Hadisin Tespiti ve Değerlendirilmesinde Anlama Sorunu, Proje Sorumlusu.
Ödülleri:
Yüzyılın İslam Kültürüne Hizmet Ödülü, DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI, 2014
Yönetilen Tezler:
Yüksek Lisans
- BEKTAŞ HAMİ, (2017), Abdullah b. Mes’ud ve sünnet anlayışı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi- Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- BAŞARAN ZEYNEP ŞÜHEDA, (2016), Râvi-rivayet ilişkisi: Ebü’d-Derdâ örneği, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- ONAY İSA, (2013). Mevlid ve Naatlarda Peygamber Tasavvuru, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- BENLİ DAVUT GAZİ, (2010). Din dili bağlamında 73 fırka hadisinin değerlendirilmesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- ŞENGEZER SALİH, (2007). Hadisleri tedvin ve tasnif düşüncesinin tarihsel seyri, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- KANACEVIC BEHLJULJ, (2005). Hadisin güvenilirliğini tespitte lafız ve mana bozukluğunun fonksiyonu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- ŞİRAZ MEHMET NAZIM, (2004). Hadisin tahammül ve edasında sema, arz ve kıraat yolları, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- DÜZENLİ MUHİTTİN, (2002). Hadis alma yöntemi olarak icazet ve münavele, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- AYDIN NEVZAT, (2001). İmam-ı Evzai ve sünenindeki metodu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
Doktora:
- ÖZÜDOĞRU BEKİR, (2018). Rivayetlerin Hz. Peygamber’e aidiyetini tespitte amel olgusu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- KESGİN SALİH, (2011). Hadisin tespit ve değerlendirilmesinde anlama sorunu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- AYDIN NEVZAT, (2008). Hadisin tespit ve tenkidinde “sünnete arz”ın fonksiyonu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi->Sosyal Bilimler Enstitüsü->Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
- DÜZENLİ MUHİTTİN, (2008). Rivayetlerin sıhhatinin tespitinde illet ve şâz olgusunun fonksiyonu, Ondokuz Mayıs Üniversitesi->Sosyal Bilimler Enstitüsü->Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı.
Yayınları:
Uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makaleler:
- YAVUZ ÜNAL (2001). Bibliyografya el-Buhus ve Resâil-ü Doktora fi’l Hadis ve Ulumuhi fi Külliyyeti İlahiyyat bi Camiati Türkiye 1920-1992. Mecelle Muhakkeme Mütehassısa fi’l-Kitab ve Gazayâhu, 22(1-2), 142-167.
Uluslararası bilimsel toplantılarda sunulan ve bildiri kitaplarında basılan bildiriler:
- YAVUZ ÜNAL (2014). “Varlık Mücadelesinde Kültür ve Kültürel Miras”. Gençlik ve Kültürel Mirasımız (Uluslarası Katılımlı Sempozyum 16-18 Mayıs 2014)
- YAVUZ ÜNAL (2010). “Modern Dönemde İlahiyat Eğitimi: Müfredat ve Yöntem Tartışmaları Üzerine Bir Değerlendirme”. Modern Dönemde İlahiyat Eğitimi, Müfredatı ve Yöntem Tartışmaları (Uluslararası Katılımlı Çalıştay 19-25 Temmuz 2010)
- YAVUZ ÜNAL (2016). “Dini Retorik ve Karakter İnşaası”. Uluslararası Karakter ve Kişilik İnşaasında Dinin Yeri Sempozyumu. (Uluslarası Katılımlı Sempozyum 10-12 Haziran 2016)
Yazılan ulusal/uluslararası kitaplar veya kitaplardaki bölümler:
Kitaplar
- YAVUZ ÜNAL, Cumhuriyet Türkiyesi Hadis Çalışmaları (1997), Etüt Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadisleri Tespitte Yöntem Sorunu (1999), Etüt Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hz Muhammed in Vasiyeti Veda Hutbesi (2006) İlke-Der.
- YAVUZ ÜNAL, Cumhuriyet Türkiyesi Hadis Çalışmalarının Serencamı (2008) Etüt Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadis Geleneğinde Metin Bilinci (2008) Etüt Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadisin Doğuş ve Gelişim Tarihine Yeniden Bakış (2013) Ensar Yayınları.
Kitap Bölümleri
- Ekrem Sarıkçıoğlu, ŞİNASİ GÜNDÜZ, YAVUZ ÜNAL, Dinlerde Yükseliş Motifleri, Bölüm adı: (İslam’da İsra ve Miraç) (1996) Vadi Yayınları.
- YUSUF ŞEVKİ YAVUZ, YAVUZ ÜNAL, Kur’an’ı Anlama Yolunda, Bölüm adı:(Tarihsel Süreç İçerisinde Değişen Hadis Algıları) (2017) Kuramer.
- YAVUZ ÜNAL, Mikpunt Moskee, Bölüm adı:(Ervaringen met moslim discriminatie in de Turkse gemeenschap) (2019) Universiteit Leiden, Editör:İneke van der Valk, Hollanda.
- YAVUZ ÜNAL, İslam Ahlak Esasları, Bölüm adı:(Hadis ve Ahlak) (2019) ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ, Editör: Prof. Dr. Talat Sakallı.
- YAVUZ ÜNAL, Hadis, Bölüm adı: (Sünnetin Kaynaklık Değeri) (2019) ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ, Editör: Prof. Dr. Talat Sakallı.
Ansiklopedi maddeleri:
- YAVUZ ÜNAL, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Bölüm adı:(Muhammed b. Fudayl) (2005) Türkiye Diyanet Vakfı.
- YAVUZ ÜNAL, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Bölüm adı:(Rükâne b. Abdüyezîd) (2008) Türkiye Diyanet Vakfı.
- YAVUZ ÜNAL, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Bölüm adı:(Rûyânî, Muhammed b. Harun) (2008), Türkiye Diyanet Vakfı.
- YAVUZ ÜNAL, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Bölüm adı:(Sekafî, Kâsım b. Fazl) (2009), Türkiye Diyanet Vakfı.
- YAVUZ ÜNAL, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Bölüm adı:(Sürâka b. Mâlik) (2010),Türkiye Diyanet Vakfı.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslâm, Bölüm adı:(Vefakarlık) (2013) Diyanet İşleri Başkanlığı.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Komşuluk Hakkı) (2014), Diyanet İşleri Başkanlığı.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Kâbe) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Ahde Vefa) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Dostluk) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Hz. Peygamber’in İsra ve Miraç Tecrübesi) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Müslümanların Birbirlerine Karşı Ödevleri) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Adak) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Hasta Ziyareti) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- YAVUZ ÜNAL, Hadislerle İslam, Bölüm adı:(Kıble) (2014) Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
Ulusal hakemli dergilerde yayımlanan makaleler :
- YAVUZ ÜNAL, (2020). Vahidü’r-Rahman, Modernist Müslümanların Hadise Yaklaşımları: Aligarh Ekolü. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi
- YAVUZ ÜNAL, (2020). Emin Kudat Rivayetin Senedi ve Aklın Yargısı Bakımından Hadis Tenkidi. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi
- YAVUZ ÜNAL, (2020). The Function of Reason (Aql) In the Historical Determinations of the Authenticity of Prophetic Tradition (Hadith). Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi
- YAVUZ ÜNAL, (2020). Cumhuriyet Türkiyesi Hadis Çalışmalarının Serencamı, İslami İlimler Dergisi
- YAVUZ ÜNAL, (1993). “Hadis Verilerine Göre Mut’a Nikâhı”. OMÜİFD, 155-179.
- YAVUZ ÜNAL, (1997). “T.C. İlahiyat Fakültelerinde 1957-1997 Yılları Arasında Hadis Anabilim Dalında Yapılan Tezler Bibliyografyası”. İslami Araştırmalar Dergisi, 10(Sünnet), 197-203.
- YAVUZ ÜNAL, (1997). “Cumhuriyet Türkiyesi Hadis Çalışmaları Üzerine”, İslami Araştırmalar Dergisi, 10(Sünnet), 174-177.
- YAVUZ ÜNAL, (1999).”Gelenek-Sünnet İlişkisi”, OMÜİFD(11), 79-96.
- YAVUZ ÜNAL, (2001). “Hz. Peygamber’in İlk Kıblesi: Beyt-i Makdis”, OMÜİFD(12), 183-202.
- YAVUZ ÜNAL, (2001). “Hadis Verilerine Göre Hz. Peygamber’in İlk Kıblesi: Beyt-i makdis”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(1-2)
- YAVUZ ÜNAL, (2002). “Modern Dönem Türk Toplumunda İslami Düşüncenin Serencamı”, Yeni Türkiye, 347-363.
- YAVUZ ÜNAL, (2003). “Hadis Tespit Sisteminin Doğuş ve Gelişim Seyri Üzerine”, Hadis Tetkikleri Dergisi, 1(2), 7-42.
- YAVUZ ÜNAL, (2006). “Cumhuriyet Döneminde Hadis Usulü ya da Usul Tarihçiliği Üzerine”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi.
- YAVUZ ÜNAL, (2006). “Modern Dönemde Kullanılan Hadis Tenkit Terimlerinin Tarihsel Kökenleriyle Yüzleştirilmesi”, İslâmî Araştırmalar Dergisi.
- YAVUZ ÜNAL, (2008). “Hadislerin Tarihsel Serüveni ve Epistemik Değeri Üzerine”, İslami İlimler Dergisi.
- YAVUZ ÜNAL, (2020). “Vahdetin İnşasında Vahiy ve Hz. Peygamber”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 25-54.
Ulusal bilimsel toplantılarda sunulan ve bildiri kitaplarında basılan bildiriler:
- YAVUZ ÜNAL, (1993). “Rivayetlerin Hz. Peygamber’e Aidiyetini Tespitte Aklın Rolü”, Hadislerin Dünü, Bugünü ve Geleceği Sempozyumu, 163-170.
- YAVUZ ÜNAL, (2001). “Hadislerin Anlaşılmasında Metnin Yeniden İnşa Sorunu”. İslam’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri, 439-472.
- YAVUZ ÜNAL, (2004). “Sünnetin Anlaşılmasında Kültürel Unsurların Rolü”. Günümüzde Sünnetin Anlaşılması Problemi, 241-247.
- YAVUZ ÜNAL, (2009). “Klasikleri Güncelleştirme Sorunu Üzerine”. Türkiye IV. Dini Yayınlar Kongresi: Dini Klasikler, 255-25.
- YAVUZ ÜNAL, (2009). “Küreselleşen Dünyada Değişen Aile ve Nikâh Algısı”. Kürselleşen Dünyada Aile, 347-360.
- YAVUZ ÜNAL, GÜNDOĞDU YUSUF BAHRİ (2014). “Din Eğitiminde Bütünlük Süreklilik ve Ardışıklık Sorunu”, 08 10 Aralık 2014. V. Din Şurası
- YAVUZ ÜNAL, (2014). “Nebevi Öğretide Estetik Tasavvuru”. VI. Dini Yayınlar Kongresi, 1, 75-84.
- YAVUZ ÜNAL, (2015). “Tarihsel Süreç İçerisinde Değişen Hadis Algıları”. Kur’an’ı Anlama Yolunda: Kuramer Konferansları, 2, 217-239.
Diğer Yayınlar
- YAVUZ ÜNAL (1997). Uydurma Hadislerin Ortaya Çıkışı ve Sosyo-Politik Olaylarla İlgisi. Kitap Dergisi, 49-50. (Ulusal) (Hakemli) (MAKALE Kitap Kritiği)
- YAVUZ ÜNAL (2020). Hadislerin Tarihsel Boyutu. Hadis Tetkikleri Dergisi, 1(1), 213-216. (Ulusal) (Hakemli) (MAKALE Kitap Kritiği)
Editörlük
- Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi (ESCI-TR Dizin), 2000- Devam ediyor.
- Modern Dönemde İlahiyat Fakültelerinde Hadis Eğitimi ve Araştırmaları Çalıştayı, Kitap, Yayın Kurulu Üyeliği, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 29.05.2012
- Hadislerle İslam, Kitap, Yayın Kurulu Üyeliği, Diyanet İşleri Başkanlığı 10. Hadislerle İslam (AHCI), Kitap, Editör, Diyanet İşleri Başkanlığı, 01.06.2015-01.06.2019
- Din, Gelenek ve Ahlak Bağlamında Çağdaş İslam Algıları Sempozyumu, Kitap, Editör, Oriv Yayınları, 2016.
- Uluslararası Kişilik Ve Karakter İnşasında Dinin Yeri Sempozyumu, Kitap, Editör, Oriv Yayınları, 23.12.2017
Üniversite Dışı Deneyim
- Din Hizmetleri Müşaviri Lahey Büyükelçiliği, Hollanda Lahey Büyükelçilikte Din Hizmetleri Müşavirliği, (Kamu) 2017-2018
- Konulu Hadis Projesi Genel Koordinatörlüğü (2006-2013), Diyanet İşleri Başkanlığı.
- Din İşleri Yüksek Kurulu Üyeliği ve ARGED Yönetim Kurulu Başkanlığı (2008-2015),
- Din Şurası Genel Sekreterliği (2009-2015).